Hoe een fundering te maken: stapsgewijze instructie, soorten en nuttige tips

De fundering is de basis van elk gebouw. De sterkte en betrouwbaarheid ervan bepalen de algehele stabiliteit van de constructie, de duurzaamheid en de veiligheid van het gebouw. Vaak rijst de vraag: hoe maak je een fundering? In dit artikel zullen we de belangrijkste soorten funderingen in detail bespreken, evenals stapsgewijze aanbevelingen geven die helpen om het werk correct uit te voeren. We zullen speciale aandacht besteden aan populaire vragen: hoe maak je de afbakening van de fundering, bekisting, waterdichting, betonmengsel, en we zullen ook bekijken hoe je een fundering voor een garage maakt.

Nuttige video’s over het onderwerp die ik aanbeveel om te bekijken

1. Hoofdtypen funderingen

De keuze van het type fundering hangt af van de afmetingen van het gebouw, de eigenschappen van de grond en de gebruiksomstandigheden. Laten we enkele van de meest voorkomende opties bekijken:

1.1 Stripfundering

• Kenmerken: Het meest voorkomende type vanwege de relatief eenvoudige technologie en de acceptabele prijs. Het is een doorlopende gewapende betonnen “strip” die onder alle dragende muren van het huis wordt gelegd.
• Waar wordt het toegepast: Voor de bouw van particuliere woningen, cottages, garages en bijgebouwen met een gematigde belasting.
• Voordelen:
  • Relatief lage kosten
  • Eenvoudige installatie
• Nadelen:
  • Er is een aanzienlijke hoeveelheid grondwerk nodig
  • Niet altijd geschikt voor percelen met een complex reliëf

Opmerking: In sommige bronnen komt de term “staaffundering” voor, maar de term “stripfundering” wordt het meest gebruikt.

1.2 Plaatfundering

• Kenmerken: Het is een massieve gewapende betonnen plaat die op een voorbereide fundering (zand-grindmengsel) ligt.
• Waar wordt het toegepast: Voor massieve en zware gebouwen (met betonnen of stenen muren), evenals in gebieden met zwakke of onstabiele grond.
• Voordelen:
  • Hoge weerstand tegen ongelijkmatige verzakkingen
  • Kan worden gebruikt op probleemgronden
• Nadelen:
  • Relatief hoge verbruik van beton en wapening
  • Hogere kosten voor de voorbereiding van de basis

1.3 Kolomfundering

• Kenmerken: Bestaat uit afzonderlijke kolommen (van beton, baksteen, metaal of hout), verbonden door een balk (horizontale balk).
• Waar wordt het toegepast: Onder lichte framegebouwen, pergola’s, terrassen of bijgebouwen op ongelijke percelen.
• Voordelen:
  • Minder betonverbruik in vergelijking met stripfundering
  • Minder grondwerk
• Nadelen:
  • Niet geschikt voor zware gebouwen
  • Vereist zorgvuldige bescherming tegen bevroren grond

1.4 Paalfundering

• Kenmerken: Gewapende betonnen, metalen of houten palen worden in de grond geslagen of geschroefd om de belasting op diepere lagen over te brengen.
• Waar wordt het toegepast: Op zwakke gronden, veengebieden, percelen met een hoog grondwaterniveau of aanzienlijke hoogteverschillen.
• Voordelen:
  • Kan zelfs op zeer problematische gronden worden gebruikt
  • Vermindering van de hoeveelheid grondwerk
• Nadelen:
  • Complexiteit en kosten van de installatie (vaak is speciale apparatuur nodig)
  • Vereist nauwkeurigheid bij de uitvoering

1.5 Oppervlaktefundering

• Kenmerken: Vormt zich uit een kleine verdieping of wordt helemaal op het oppervlak van de grond aangelegd met behulp van speciale kussens en balken.
• Waar wordt het toegepast: Voor zeer lichte gebouwen (magazijnen, tijdelijke constructies) en alleen op stevige en stabiele gronden.
• Voordelen:
  • Lage kosten
  • Snelheid van montage
• Nadelen:
  • Geschikt alleen voor lichte constructies
  • Gevoelig voor de effecten van vorst en andere gronddeformaties

2. Fasen en tips voor het bouwen van een fundering

Ongeacht het gekozen type fundering, zijn er algemene stappen die moeten worden gevolgd:

2.1 Afbakening van de fundering (voorbereiding van het perceel)

1. Opruimen van de locatie: Verwijder vegetatie, stenen, afval en andere obstakels.
2. Vlak maken van het terrein: Verwijder indien nodig de bovenste laag grond of voeg aanvulling toe om hellingen te verminderen.
3. Markering:
   • Gebruik paaltjes en touw om de contouren van de toekomstige fundering aan te geven.
   • Controleer de diagonalen van rechthoeken of vierkanten om ervoor te zorgen dat de hoeken recht zijn.
   • Gebruik een bouwniveau en meetlint voor nauwkeurigheid.

Lifehack: Om de afbakening van de fundering te vereenvoudigen, gebruik de stelling van Pythagoras (controle van de diagonalen) of laserwaterpassen.

2.2 Grondwerk en put

1. Graven van de put: De diepte hangt af van het type fundering en de diepte van de vorst in uw regio. Voor stripfunderingen is dit meestal 0,5–1,5 m.
2. Voorbereiding van de basis:
   • Zand-grindkussen (10–20 cm) voor drainage en nivellering.
   • Verdichting van het kussen (met een trilplaat of handrammer).

2.3 Hoe bekisting voor de fundering te maken

1. Kies materiaal: Meestal worden planken van 25–40 mm dik of watervaste multiplex gebruikt.
2. Installatie van de bekisting:
   • Bevestig de bekistingspanelen met paaltjes of speciale steunen van buitenaf.
   • Controleer de verticaliteit met een niveau.
3. Afsluiten van kieren: Om te voorkomen dat beton lekt, kunnen de naden worden afgeplakt met bouwtape of worden gevuld met schuim.

Tip: De bekisting moet het gewicht van het beton kunnen dragen, dus het is beter om extra steunen te voorzien.

2.4 Hoe beton voor de fundering en wapening te maken

1. Bereiding van beton:
   • Samenstelling van klassiek beton: cement (M400 of M500), zand, grind (fractie 5–20 mm), water.
   • Verhoudingen: ongeveer 1:2:3 (cement : zand : grind) plus water tot de gewenste consistentie (niet te vloeibaar!).
   • U kunt een kant-en-klare mix bestellen via een betonwagen – dit bespaart tijd en verhoogt de kwaliteit.
2. Wapening:
   • Gebruik metalen wapening met een diameter van 8–16 mm (afhankelijk van de berekeningen).
   • Bind de staven met draad of gebruik plastic klemmen.
   • Voor stripfunderingen worden meestal twee of drie horizontale rijen wapening gemaakt met een stap van 15–20 cm.

2.5 Gieten van de fundering

1. Gelaagd gieten: Giet beton in lagen van 20–30 cm.
2. Vibreren en verdichten: Gebruik een diepte- of oppervlaktevibrator om luchtbellen te verwijderen.
3. Nivelleren van de bovenste laag: Gebruik een regel of spaan voor een vlakke oppervlakte.

2.6 Zorg voor beton

1. Bevochtigen: In de eerste dagen is het wenselijk om het beton met water te bevochtigen, vooral bij warm weer.
2. Bedekken: Bedek de oppervlakte met plastic folie of zeil om snel verdampen van vocht te voorkomen.
3. Uithardingstijd: De initiële sterkteontwikkeling duurt 7–14 dagen. Volledige sterkte – ongeveer 28 dagen.

2.7 Hoe waterdichting voor de fundering te maken

1. Horizontale waterdichting: Leg voor het metselen van de muren op de fundering altijd rolwaterdichting (dakbedekking, waterdicht etc.).
2. Verticale waterdichting:
   • Breng coating- of bitumen-polymeer materialen aan op de buitenwanden van de fundering.
   • Voor extra bescherming kunnen zelfklevende rolmaterialen worden gebruikt.
3. Drainagesysteem: Installeer perforerende drainagelijnen rond de fundering om grondwater af te voeren en zorg voor afvoer naar een drainageput.

3. Hoe een fundering voor een garage te maken

Het bouwen van een fundering voor een garage heeft zijn eigen kenmerken:

1. Bepaling van de belasting: Als de garage bedoeld is voor een personenauto, is een stripfundering van 60–80 cm diep meestal voldoende. Voor zwaardere constructies of garages met een tweede verdieping kan een plaatfundering nodig zijn.
2. Gemak van toegang: Laat ruimte voor toegang, rekening houdend met de hoogte van de fundering en het vloerniveau.
3. Waterdichting: Aangezien de garage vaak in contact komt met vocht (regen, sneeuw op de wielen), is het belangrijk om de waterdichtingswerkzaamheden op de vloer en rond de muren zorgvuldig uit te voeren.
4. Ventilatie: Voorzie openingen of kanalen zodat vocht zich niet in de ruimte ophoopt.

4. Aanvullende tips voor de sterkte en duurzaamheid van de fundering

1. Kwaliteitsmaterialen: Bespaar niet op cement en wapening, want dit bepaalt de betrouwbaarheid van de hele constructie.
2. Juiste bekisting: Zorg ervoor dat deze niet vervormt tijdens het gieten van het beton.
3. Controle van het niveau: Controleer de horizontale positie van de bovenste laag tijdens het gieten van de fundering.
4. Wapening uitsteken: Als het de bedoeling is om de fundering in delen te gieten of als u van plan bent om monolithische gewapende betonnen vloeren te maken, laat dan wapening uitsteken voor een betrouwbare verbinding.
5. Isolatie: Als u een huis bouwt voor permanente bewoning, zorg dan voor thermische isolatie van de fundering (bijvoorbeeld met geëxtrudeerd polystyreen) ter bescherming tegen vorst en om warmte vast te houden.
6. Tijdige zorg voor beton: Verwaarloos het besproeien en bedekken van de fundering in de eerste week tot anderhalve week niet, want dit heeft een aanzienlijke invloed op de kwaliteit en sterkte van het beton.

5. Conclusie

Het bouwen van een fundering is een cruciale fase bij de constructie van elk gebouw, of het nu een huis, cottage of garage is. Om de betrouwbaarheid en duurzaamheid van de constructie te waarborgen, is het noodzakelijk om het type fundering correct te bepalen, een kwalitatieve afbakening uit te voeren, te zorgen voor de juiste bekisting, geschikt beton en wapening voor te bereiden, en ook waterdichting uit te voeren. Het naleven van bouwnormen, het gebruik van kwaliteitsmaterialen en zorgvuldige controle van alle fasen van het werk zijn de garantie voor een sterke en veilige constructie.

We hopen dat de hier gegeven tips en aanbevelingen u helpen te begrijpen hoe je een fundering correct maakt en veelvoorkomende fouten te vermijden. Als er twijfels blijven, is het beter om contact op te nemen met professionals, want het corrigeren van fouten in de fundering kost altijd veel meer dan het bouwen “vanaf nul” volgens alle regels.

Moge uw fundering een sterke steun zijn voor vele jaren!